Nane sofralarımızın vazgeçilmezi, yeşil salatalarımızın en etkili malzemesidir. Etkili aroması ve harika kokusu ile girdiği her gıdada baskın karakter olarak kendini gösterir. Sağlığa olan faydaları dışında ağız kokusunu gidermesi sebebiyle de birçok kozmetik alanda kullanılmaktadır. Ballıbabagiller, Latince adı ile Lamiaceae familyasına ait sayıları yaklaşık 25-30 arasında olan türlerin genel adı nane olarak bilinmektedir.
Çok yıllık dayanıklı ve otsu bir bitki olarak bilinmektedir. Ilıman iklime sahip olan dünyanın hemen her bölgesinde rahatlıkla yetiştirilebilecek yapıdadır. Nane çok yıllık, boyu 20 cm den başlayarak 90 cm'lere kadar tür farklılığına göre değişebilen, oldukça sık çatallaşan, hafif tüylü ve dayanıklı bir bitki olarak bilinmektedir.
Yaprakları ise oval şekilde ancak uca doğru sivrileşen kenarları ise tırtıklı bir yapıya sahiptir. Gövdesinin kahverengimsi olduğu ve sertliği dikkat çekmektedir. Nane bitkisinin çiçekleri ise genellikle yaz aylarında, Temmuz ve Ağustos civarı açmaktadır. Çiçekleri beyaz, pembe ve mor renklerde olabilmektedir. Nane kendine has oldukça keskin ve ferahlatıcı bir kokuya sahiptir ve en dikkat çekici, bilinen özelliği de budur.
Hasat zamanı genellikle Haziran ve Eylül aylarındadır. Ancak bitki çok yıllık olduğundan, güzel bakıldığı takdirde farklı zamanlarda da verimli olacaktır. Bitki uzmanları maksimum fayda sağlamak için sabah saatlerinde hasat edilmesini önermektedir. Bu sayede gerekli vitamin ve eterik yağlar muhafaza edilmektedir. Kurutma işlemi ise gölgede ve havadar bir yerde yapılmalıdır.
Ülkemizde yetişen türleri eterik yağ bakımından zengin bir içeriğe sahiptir. Bu nedenle kozmetik ve tıbbi alanda da oldukça fayda sağlanan bir bitki konumundadır. Bitkinin yapraklarında, sapında ve çiçeklerinde; mentol, menton, jasmon gibi maddeleri içeren uçucu yağlar bulunmaktadır. İçerdiği bu uçucu yağlar sayesinde mide bulantılarında ve bağırsak gazlarının giderilmesinde etkilidir.
Nanenin Çeşitleri Nelerdir?
Kapalı tohumlu bir bitki olan nane Temmuz ve Ağustos aylarında çiçek açar ve taze yapraklarından faydalanılır. Birçok türü olan nanenin ülkemizde yetişen 7 türü şu şekildedir; Su Nanesi, Japon Nanesi, Bergamot Nanesi, Tüylü Nane, Yarpuz, Elma Nanesi ve Kıvırcık Nane.