Modern tıp bilimsel bilgiye dayanmaktadır. Objektif ve evrensel tedavi yöntemleridir. Modern tıbbın dışında geleneksel ve tamamlayıcı tıp adı altında da uygulamalar yapılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tanımına göre geleneksel tıp; çeşitli kültürlerin inançları, teorileri ve deneyimlerine dayalı, açıklanan veya açıklanamayan, sağlığın korunması, hastalıkların önlenmesi, teşhisi ve tedavisi süreçlerinin hepsinde kullanılan bilgi ve uygulamaların tümüdür. Tamamlayıcı tıp veya alternatif tıp terimlerini ise; ülkenin kendi geleneği ile ilgili olmayan, mevcut sağlık sistemine entegre edilmemiş uygulamalar olarak tanımlamıştır. Çok eskiye dayanmasına rağmen, halen kullanımı oldukça fazladır. Son dönemde bazı devletlerin ve önemli kurumların desteğiyle önü daha da açılmıştır.
Türkiye de destekleyici ülkeler arasındadır. 27 Ekim 2014 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanan "Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp (GE-TAT) Uygulamaları Yönetmeliği" ile 15 uygulama Türkiye'de yasal hale getirilmiştir. İlgili yönetmelik, yasal sınırları belirsiz olan çeşitli uygulamaların düzenlenmesi açısından oldukça önemli bir adım olsa da, yetersiz kaldığına yönelik eleştiriler almaktadır.
Türkiye’de Kabul Edilmiş GETAT Uygulamaları
AKUPUNKTUR
İğne anlamında olan “Acus” ve delmek anlamında olan “Punctura” kelimeleri bir araya gelerek oluşturulan akupunktur kelimesi latince kökenlidir. Akupunktur uygulamalarında çeşitli iğ-neler kullanılmaktadır. En sık tercih edilen tek kullanımlık paslanmaz çelik iğnelerdir. İğne seçiminin ardından hasta ve şikâyetine göre akupunkturun uygula-nacağı noktaların belirlenmesi gelmektedir. Bu noktalar, vücutta yüzeysel olarak sinirlerin geçtiği yerlerdir. Sonrasında akupunkturist iğneleri kas içine veya cilt altına batırarak, hastalığın durumuna göre farklı sürelerde iğneleri bekletmektedir. Bazı durumlarda akupunkturist sinirleri uyarmak için iğneleri takılı olduğu yerde hareket ettirebilmektedir. Bu işlemler esnasında kişi ağrı hissetmez ancak uyuşma hissi duyabilmektedir. İşlemler bittikten sonra hasta sakin bir yerde yatırılarak bir süre dinlendirilmektedir. Seans bu şekilde sonlanmaktadır
APİTERAPİ
Apiterapi; bal arısının polen, propolis, arı sütü, arı ekmeği, bal, arı zehri gibi ürünlerinden çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmasına denmektedir.
HİPNOZ
Hipnoz, hekimin zihinsel imgeleri ve sözel tekrarları kullanarak yaptığı en eski tedavi yöntemlerindendir. Bir başka deyişle uyanık farkındalık olarak tanımlanabilen hipnoz, telkinlere uyum sağlamadır.
FİTOTERAPİ
Bu kavram yunanca kökenli olup “phyton” (Bitki) ve “thera-peia” (Tedavi) kelimelerinin birleşiminden meydana gelmiştir. Başlarda batı ülkelerde halk arasında kullanılan bir yöntem olsa da daha sonraları hekimler tarafından da kullanmaya başlanmış, çeşitli ülkelerde tamamlayıcı tedavi olarak yerini almıştır. Ayrıca yapılan çalışmalar sonucu en çok tercih edilen GETAT uygulamasının fitoterapi olduğu görülmüştür.
OZON UYGULAMASI
Ozon tedavisi; belirlenen oranda ozon-oksijen karışımının, hastanın dolaşım sistemine veya vücut boşluklarına uygulanmasıdır.
OSTEOPATİ
Osteopati, manuel terapi kullanarak yapılan, bütüncül yaklaşımı olan bir tıbbi uygulamadır. Vücudun yapısını ve işlevini etkilemektedir. Hastalıkların meydana gelmesinde kas-iskelet sisteminin rolünü incelemektedir.
SÜLÜK UYGULAMASI
Latincede “Hirudotherapy” olarak bilenen kav-ram, hastalıkların tıbbi sülükler ile tedavisinin yapılması olarak tanımlanmaktadır.
HOMEOPATİ
Bilimselliği bilim dünyasında halen tartışmalara neden olsa da günümüzde tamamlayıcı ya da alternatif tıp adı altında homeopati uygulamaları halen yapılmaktadır. “Benzer benzeri iyileştirir” ilkesine da-yanmaktadır. Hastalığa neden olan etken maddelerin seyreltilmesinin ardından; belli dozlarda, hasta kişiye uygulanması sonucu, hastalığın ortadan kalkacağı hedefi bulunmaktadır. Klasik batı tıbbının aksine, semptomu tedavi etmeye çalışmamaktadır. Semptomlara neden olabilecek rahatsızlıklar bulunarak, hastanın kendi kendisini tedavi etmesi sağlanmaktadır.
KAYROPRAKTİK
Dünya Kayropraktik Federasyonu’nun tanımına göre kayropraktik; kas-iskelet sisteminde olan mekanik bozuklukların teşhisi, tedavisi ve önlenmesiyle beraber bu bozuklukların sinir sistemi işlevi ve genel sağlık üzerindeki etkileri ile ilgilenen uygulamalardır.
KUPA UYGULAMASI
Kupa tedavisi geleneksel ve tamamlayıcı tedaviler arasında en eski olanlardan biridir. Belli bölgelere vakumlama yaparak hastalıkların tedavisine iyi gelme inancına dayanan bu yöntemin beş bin yılı aşkın süredir birçok farklı kül-türlerde uygulandığı söylenmektedir.
MEZOTERAPİ
Mezoterapi; çeşitli ilaç, vitamin, bitki özü ve eser element karışımlarının uygun bölgelere enjekte edilmesi ile yapılan tedavi yöntemidir.
LARVA UYGULAMASI
Larva tedavisi; maggot tedavi, biyocerrahi debridman ve terapötik miyaz gibi isimlerle de bilinmektedir. Bu uygulamada, Lucilia (Phae-nicia) sericata sineğinin steril hale getirilmiş olan larvaları, kronik yaralarda tedavi için kullanılmaktadır.
REFLEKSOLOJİ
Uluslararası Refleksoloji Enstitüsü tanımına göre refleksoloji “tüm salgı bezleri, organlar ve vücut bölümleri ile ilişkili olan ellerde, ayaklarda ve kulaklardaki refleks noktalarına elle uygulanan, vücut fonksiyonlarının normalleşmesine yardım eden bir teknik” olarak belirtilmiştir.
PROLOTERAPİ
Proloterapi; eklem aralarına, ligament ve ten-don yapışma yerlerine solüsyonların enjekte edilmesiyle yapılan uygulamalardır. İyileşmeyi hızlandırmak ve ağrıyı azalmak amaçlı kullanılan tamamlayıcı tıp yöntemidir.
MÜZİKTERAPİ
Müzik, insanların iletişim kurması için ortak bir dil olmasının yanı sıra duygularını yansıtmada önemli bir yardımcıdır. "Ruhun gıdası" olarak da bilinen müziğin, terapi olarak hastalıkları iyileştirme amacıyla kullanılması ise 1900'lü yıllara dayanmaktadır. Müzik terapi; ilgili alanda eğitimli olan profesyonel bir terapist eşliğinde, klinik standartlar altında, kanıta dayalı ve kişiye özel olarak tedavi edici müzikal müdahaleler yapılması şeklinde tanımlanabilmektedir.
